Taekwondoda Hız gelişmesi

Sang H. Kim'in makalesi olup Taekwondo Times ve Turtle Presste yayınlanmıştır.
Hız gelişiminden önce yapılması gereken ana faktörler vardır.Bunlar:
1-Temel kondisyon
2-Patlayıcı güç gelişimi
3-Teknik netliği
4-Tekniğin yüklenmesi
5-Komple hız çalışması

Temel kondisyon çalışması esneklik güç ve çeviklik üzerine kuruludur ve hız çalışması için önceden gerekli olan bir antrenmandır.Temel kondisyon demek bir kişinin vücudunun spor yapma seviyesine ulaşabilmesi demektir.Ancak bundan sonra bir kişi daha ağır ve kompleks antrenmanlara ve güç çalışmasına girebilir.
Patlayıcı güç çalışması için eksersiz biçimlerini bilahare izah edeceğiz. Konumuz hız gelişimi olduğundan burada izah etmiyoruz.
Ancak Hız gelişimi çalışması için bu saydığımız için ön koşullar şarttır.
Yani kaslar gelişmeli, çalışmaya başlamalı,teknik öğrenilmeli, her teknik gereksiz hareketlerden arındırılarak mükemmel yapılmalı ve vücudun biomekanik verimliliği en üst seviyeye çıkarılmalıdır.Ancak bundan sonra hız çalışması verimli ve etkin bir şekilde yapılabilir.
Kısaca bir tekniği iyi yapamıyorsanız onu asla hızlı atamazsınız.Yine güçlü kas yapınız yoksa yine aynı şekilde asla hızlı tekmeniz olmaz. Güç ve teknik yapınız tamam ise o zaman her harekete hız katabilir ve daha hızlı olma çalışması yapabilirsiniz.

Teknik yüklenmesi yavaş yavaş yapılmalı ve vücut reaksiyonunun gelişimi gözlenmelidir.Eğer  hızlı yapabiliyorsanız harekete hız katabilirsiniz.Hareketlerinizi günden güne daha net yapmaya çalışınız.Er geç finale ulaşırsınız.Tekniğiniz netleşince otomatik olarak son derece hızlandığını fark edeceksiniz.Hareketi tam kaptıktan sonra artık düzgün yapmaya çalışmaktan ziyade daha hızlı atmaya çalışın.

Hız çalışmasının özellikleri:
Mükemmel hız gelişimi defalarca tekrar edilerek ve sürekli kendinizi analiz etmek sureti ile geliştirilir.Hızınız konusundaki eğitmeninizin eleştirilerini dikkate alın."hız" Kavramı takwondoda izafidir.Tam ortaya konmaz.Önemli olan rakipten hızlı olmaktır.Yani kendinizi ne kadar hızlı hissederseniz his edin.Rakip sizden daha hızlı ise bu yavaş olduğunuz anlamına gelir.Bir rakibe hızlı diğerine ise yavaş ve hantal bir sporcu olarak gelebilirsiniz.HIZ müsabaka stratejisi için gerekli bir durumdur.Bu nedenle de en iyi tahlilli müsabaka esnasında yapılır.Sık müsabaka yaparak kendinizi kameraya çekerek gözlemleyin.Bu konudaki eleştirileri gidermeye ve daha iyi olmaya çalışın. Sık müsabaka antrenmanı sise atağın gerçekleşmeden önceki konumunu keşfetmenize ve önceden tedbir almanızı sağlar.Müsabaka antrenmanı her an için uyanık ve dikkatli olmanızı gerektirir.Bu nedenle rakibin tekniğini önceden fark ederek kontra yapmanız imkanı doğar.Hız da budur.Yani rakipten önce vurabilmektir.Bu alışkanlık size güncel hayatta da yardımcı olur.Tehlikeleri önceden sezmek ve tedbir alma melekeleriniz gelişir.
"Uyanık ve tetik " olmak hız faktörünün en önemli anahtarıdır.
Reaksiyon hızı 2 türlü yaklaşım tarzı ile geliştirilir:
Birincisi sizin bir anda karşınıza çıkabilecek olumsuzu durumların farkında olmanızdır.Her türlüatağaönceden kontra karşılığınız hazır olmalı ve ne tür bir atak geleceğini bilmenizdir.Müsabaka esnasında rakibinizin yapacağı birkaç hareketten biridir.Taekwondo kurallı bir müsabaka şekli olduğundan teknikler ve yapılacak hareketler sınırlıdır.Bu tekniklerden birini kullanacaktır.Bu birkaç tekniğin hangisinin yapılacağını tahmin etmeniz gereklidir.Bunu da yapamaz iseniz zaten taekwondoyu kavramamışsınız demektir.Rakibin yapacağı hangi tekniğin sizin için bir avantaj hangisinin dezavantaj olduğunu bilmeli rakibi avantajınız olan tekniği yapmasına yönlendirmelisiniz.

Self defans durumunda, her halde ne durumla karşılaşacağınızı bilmeniz gerekir.Size saldırılacak ve bir kötülük yapılacaktır. Her halde size şarkı okumasını yada şiir resitali vermesini beklemiyorsunuz.Size bir demet kırmızı karanfil değil bıçak yada tabanca çekecektir.Seçiminizi daha saldırgan hareketini yapmadan yapmalı ve önce siz saldırmalısınız.Dediğimiz gibi hız deyince aklınıza 500 km/saatlik sürat gelmesin.Taekwondoda hız, müsabakada rakipten veya sokak saldırısında saldırgandan önce davranabilmektir.
İkinci olarak daha önceki benzer durumlardan gerekli tecrübeleri edinmişinizdir.Daha önceleri müsabakalarda yüzlerce kez ön tekme atmışsanız müsabakada bu tekmeniz refleks olarak öne çıkar.Ancak müsabaka deneyiminiz zayıf ise tekmeleriniz refleks değil rakibe cevap olarak ortaya çıkar.Yani o tekmeyi atar ve siz cevap verirsiniz.Asla onun tekmesini yarıya bölerek ondan önce tekme atamazsınız.
Self defans teknikleri de öyle.Bu teknikleri gerçek pozisyonunda arkadaşınızla yüzlerce kez prova yapmak, torbanın başına geçip vurup durmaktan çok daha iyidir.Gerçeğe uygun antrenmanlar her zaman için daha yararlıdır.
İleri tekniklerde hız çalışması ,her zaman için antrenmanın büyük bir bölümünü almalıdır.Tüm dövüş sanatları özel hız çalışımı üzerine durmuşlardır.Her harekete hazır pozisyonunda ve son derece rahat( gevşek) başlanmalıdır.Yumruk atılacaksa kollar gard pozisyonunda ve vücut çok rahat , yine tekme atılacaksa yük destek ayağa verilerek tekme atacak ayak son derece gevşek konumda olmalıdır.
Yeni bir teknik öğrendiğinizde tekniği yavaş yavaş yapınız.Öncelikle doğru atmaya ve bu hareket esnasında kaslarınızı en verimli şekilde çalışmaya alıştırınız. Tekniği tam kurallarına uygun atmaya başladığınızda hızlı atmaya çalışın.Hızlı atarken asla yavaşlattığınız zamanki hareket tarzınızı kaybetmeyin.Yani hızlı atacağım derken tekniğinizi bozmayın.Hareketin tüm kurallarını yerine getirmeye çalışarak hızlı tekme atın.Tekme atarken kollarınıza başınıza, sahip olamazsanız hızlı olamazsınız.Her uzvunuz tekniğe göre olması gereken konumda olmalıdır.
Eğer yumruğu kollarınızla, tekmeyi sadece bacaklarınızla atarsanız asla hızlı olamazsınız.Yumruk ve tekmenin çıkış noktası kalça ve onun rotasyon hareketi olmalıdır.Ancak bu şekilde hem güçlü ve hem de hızlı tekmeye kavuşursunuz.
Tekme anında vücudunuzu bir yöne yatırır veya  spin atarsanız bırakın hızlı atmayı tekmeyi de atamazsınız.
Tekme atarken gergin kaslar harekete isteğinize çok zor cevap verirler.Bu nedenle hız oluşturmak için son derece rahat ve gevşek olmak lazımdır.Sadece vuruş anında kasla kasılarak güç oluşturulmalıdır.
Hızlı tekmeden sonra en önemli olanı aynı hızla tekmeye başlanan pozisyona dönebilmektir.Bu şekilde ikinci bir tekniğe veya savunmaya daha rahat geçilir.Eğer tekniği attıktan sonra hızınızı toparlayamıyor ve ilk pozisyonu alamıyorsanız bu sizin için en büyük handikap olur.Sık boşa düşer , açık verir ve çok net tekmeler yersiniz.Aşırı hızla rakibe veya yere çarpmanız ciddi sakatlanmalara neden olur.Bu nedenle oluşturulan hızı geri çekmek çok önemli ve sürekli antrenman gerektirir.
Komple bir teknik şudur: başlar, uygulanır , çarpar ve geri alınır.H4er bölüm doğru ve tam yapılmalıdır.Ancak bu şekilde gerçek bir hız meydana getirilebilir.

UYARILAR:
Zayıf  ve güçsüz kaslarla hız yapılmaz.Bu nedenle öncelikle güç ve kondisyon çalışmalarına önem verin
Hız çalışması için kompleks teknikler uygulamayın
Hareketi yavaştan başlayarak önce doğru daha sonra hızlı yapmaya başlayın.
Asla kaslarınızı ve kendinizi kasmayın
Hızını kesmeyi ve başlangıç pozisyonuna dönmeyi  iyi öğrenin